Jacek Podsiadło i Paweł Próchniak rozmawiają o poezji i czytaniu

19 Opolska Jesień Literacka

8 XII • 18:00 • Sala spotkań MBP, ul. Minorytów 4 | Facebook MBP (facebook.com/mbpopole)

Podwójne wahadło / Promieniowanie tła
Jacek Podsiadło i Paweł Próchniak rozmawiają o poezji i czytaniu

Podwójne wahadło
Tym razem Jacek Podsiadło – poeta na poły już legendarny, popularny w kraju i za granicą autor licznych tomów poetyckich oraz utworów prozatorskich i felietonów, publikowanych w najważniejszych polskich czasopismach literackich – oferuje zbiór swoiście historyczny. Nie pod kątem języka: ten jest otwarty, śmiały, współczesny, czerpie pełnymi garściami z różnych rejestrów, nie stroniąc także od archaizującej swady, równoważonej giętką potocznością. Jego historyczność wypływa z poruszanych tematów: mamy więc wspomnienia dawnych lektur, być może odświeżanych po latach (wśród nazwisk przewijają się nie tylko Cervantes czy Tołstoj, ale i Lucylla Pszczołowska, filolożka studiowana przez kolejne pokolenia adeptów i adeptek polonistyki), reminiscencje przeszłości prywatnej (w tym – tej pisanej wierszem) i zbiorowej (co działo się przed Chrystusem? O czym się wtedy pisało? Dlaczego zbladły zdjęcia ofiar Holokaustu? Gdzie się podziały synagogi?), a nawet wspomnienia znajomych bliższych i dalszych, pokrewnych lub obcych literacko: Julii Hartwig, Tomasza Pułki. Przez składające się na ten zbiór (świetne) utwory przepływa też gdzieś refleksja nad miejscem samego poety we współczesnym świecie i teraźniejszym języku, poety odmawiającego litanię do stałych związków, wyznaczających jego miejsce w zmiennej przestrzeni.

Jacek Podsiadło –  poeta, prozaik, tłumacz, dziennikarz, felietonista. W swojej twórczości rejestruje i lirycznie przetwarza treści codziennego doświadczenia, afirmuje prywatność i autentyzm, głosi sceptycyzm i dystans w stosunku do instytucji i rytuałów życia publicznego. Jest laureatem licznych nagród literackich, m.in. Nagrody im. Georga Trakla (1994), Nagrody Kościelskich (1998), Nagrody Czesława Miłosza (2000), Nagrody im. Wisławy Szymborskiej (2015) oraz „Silesiusa” (2015) za całokształt twórczości. Był czterokrotnie nominowany do Nagrody Nike. Od 1993 do 2008 roku prowadził audycję „Studnia” w Radiu Opole. Od 2009 roku prowadzi własne Domowe Radio „Studnia” w Internecie. Jest felietonistą „Tygodnika Powszechnego”. W 2020 roku wydał tom Podwójne wahadło.

Promieniowanie tła. Szkice o wierszach i czytaniu

Promieniowanie tła Pawła Próchniaka to erudycyjna książka o sile i głębi poezji. Zbiór esejów wybitnego literaturoznawcy ukazujący, jak czytać wiersze i jak czerpać z nich radość, zrozumienie, mądrość.

„Lektura jest pracą wyobraźni – tej samej, która funduje literaturę. To imaginacyjny żywioł z milczenia świata wyprowadza dreszcz mowy, sieć słów zmienia w unerwienie istnienia, konstelacje fikcyjnych obrazów i zdarzeń spokrewnia z mrowieniem realnej rzeczywistości. Ten dreszcz niekiedy wybudza świat z martwoty, stwarza go na nowo, nasyca sensem. Ale bywa i tak, że w dreszczu mowy – w dreszczu metafory, w wierszu, w opowieści – odnajduje się zimny spazm katastrofy, która nurtuje w głębi istnienia, trawi je ciemnością, spopiela, wywraca na nice i nigdy nie ustaje. Spojrzenie w te okryte nocą, wypalone obszary wymaga odwagi. Niełatwo im sprostać. Warto jednak przyglądać się im uważnie, warto wychodzić im naprzeciw, bo to właśnie one stwarzają możliwość pomyślenia rzeczy nie do pomyślenia, pozwalają wyruszyć w nieznane – poza widnokrąg, który jest krawędzią przepaści”.

Paweł Próchniak – literaturoznawca, antropolog literatury, krytyk literacki. Przewodniczący Rady Dyscypliny Literaturoznawstwo Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie. Członek prezydium Komitetu Nauk o Literaturze PAN, redakcji kwartalnika „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa”, Rady Fundacji im. Zbigniewa Herberta oraz Polskiego PEN Clubu i Stowarzyszenia Autorów ZAiKS. Juror Nagrody Literackiej Nike. Wieloletni współpracownik Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN”, gdzie m.in. kieruje Pracownią Antropologii Słowa. Pomysłodawca i współorganizator Miasta Poezji w Lublinie oraz kierunku studiów teksty kultury i animacja sieci (KUL). Pomysłodawca i redaktor naczelny witryny stronypoezji.pl. Autor książek poświęconych literaturze polskiej. Ostatnio opublikował Promieniowanie tła. Szkice o wierszach i czytaniu (2020).